Imigranci z EŚW ratują finanse publiczne Danii

Czy imigranci stanowią zagrożenie dla państw dobrobytu? To pytanie zadawały sobie kraje „starej piętnastki”, gdy osiem państw z Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) przystępowało do Unii Europejskiej (UE) w 2004 r. Obecnie - 10 lat po historycznym rozszerzeniu UE - brakuje dowodów naukowych na to, że imigranci z nowych państw członkowskich wywierają negatywny wpływ na systemy zabezpieczenia społecznego krajów „starej” Unii. Najnowsze badania, przeprowadzone przez duńskich badaczy pokazują, że imigranci z EŚW nie tylko nie stanowią zagrożenia dla duńskiego systemu socjalnego, ale wręcz przyczyniają się do zmniejszenia deficytu finansów publicnych, spowodowanego m.in. długotrwałym kryzysem w gospodarce światowej. 

Duńscy badacze oszacowali, że wkład netto imigranta z EŚW do duńskiego budżetu to średnio 16 tys. koron rocznie. Natomiast obywatel Danii „pobiera” z budżetu średnio 6 tys. koron rocznie. Ogółem imigranci z nowych państw członkowskich dokładają do publicznej kasy 900 mln koron netto rocznie, podczas gdy Duńczycy dostają z niej 29,5 mld. 

Skąd się bierze tak olbrzymia różnica? Bardziej szczegółowa analiza wpływów do budżetu i wydatków pokazuje, że imigranci z EŚW wkładają do budżetu mniej niż obywatele Danii w postaci podatku dochodowego i podatku od towarów i usług. Jest to spowodowane tym, że imigranci mają z reguły niższe zarobki i że tylko ok. połowę swoich dochodów wydają w Danii. Jednocześnie jednak kosztują oni państwo duńskie aż o jedną trzecią mniej niż Duńczycy. Obywatele Danii w przeliczeniu na osobę otrzymują od państwa znacznie więcej w postaci rent, emerytur i dopłat do mieszkań. Imigranci z nowych państw członkowskich UE otrzymują przeciętnie nieco więcej jedynie w postaci zasiłków dla bezrobotnych, pomocy socjalnej i zasiłków na dzieci (zob. Tabela 1 na s. 4).

Jak zauważają badacze, powodem dla którego imigranci i obywatele Danii korzystają ze świadczeń socjalnych w różnym stopniu jest m.in. odmienna struktura wieku obu grup. Większość imigrantów z EŚW jest w wieku produkcyjnym. Natomiast obywatele duńscy są bardziej równomiernie reprezentowani we wszystkich grupach wieku. Oznacza to, że udział Duńczyków w grupach kosztownych z punktu widzenia skarbu państwa, takich jak ludzie młodzi i emeryci, jest o wiele większy niż w wypadku obywateli nowych państw członkowskich. Warto jednak zaznaczyć, że gdy badacze porównali imigrantów i Duńczyków w tym samym przedziale wieku 18-40 lat, okazało się, że Duńczycy nadal otrzymują przeciętnie więcej z tytułu rent, dodatków mieszkaniowych i zasiłków na dzieci. Częściej też korzystają z systemu opieki zdrowotnej.              

AW

Tabela 1. Wpływy do budżetu i wydatki budżetowe w przeliczeniu na osobę - obywatele Danii i imigranci z Europy Środkowo-Wschodniej, rok budżetowy 2012/2013

Pozycje w budżecie
rocznie, na osobę 2012/2013
Obywatele Danii Imigranci
z EŚW
Wpływy ogólnie 179 000 141 000
Podatek dochodowy, podatek od nieruchomości, podatek od dochodów kapitałowych, składka na rynek pracy 81 000 49 000
VAT 20 000 11 000
Pozostałe podatki od gospodarstw domowych i związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 41 000 41 000
Podatek dochodowy od osób prawnych 16 000 16 000
Pozostałe wpływy 22 000  24 000
     
Wydatki ogólnie -185 000 -125 000
Transfery socjalne (włączając zasiłki na dzieci i dopłaty do mieszkań) -57 000 -21 000
Wydatki publiczne na konsumpcję indywidualną (opieka zdrowotna, edukacja, opieka dzienna itp.) -70 000 -70 000
Wydatki publiczne na konsumpcję zbiorową (wydatki na obronę, sądy, administrację itp.) -28 000 -28 000
Pozostałe wydatki publiczne  -30 000 - 32 000
Wkład netto -6 000 16 000


Źródło: Af Lotte Katrine Ravn, Jonas Zielke Schaarup (2014), Østeuropæere er en gevinst for statskassen.

Opublikowano w numerze: 47 / Kwiecień 2014 | Kategoria: Migracje w UE i na świecie